Missie en Kernwaarden: Leef je ze of zijn het alleen woorden?

Leuk hoor, je hebt je missie en kernwaarden eindelijk op papier. Strakke zinnen, inspirerende teksten die prachtig staan op je website en in je jaarverslag. Maar hoe zit het nu echt? Leeft je organisatie volgens deze principes? Of zijn het mooie woorden die in de praktijk vooral stof verzamelen? Dit is het moment om eerlijk in de spiegel te kijken, en ik ga je alvast waarschuwen: dat kan pijn doen.

Waar gaat het mis?

Het probleem met veel missies en kernwaarden is dat ze vaak blijven hangen in abstracties. Je hebt een ronkende kernwaarde als “klantgerichtheid”, maar wat betekent dat in de praktijk? Krijgt je klant écht de aandacht die hij verdient, of zijn je processen zo ingericht dat je medewerkers vooral targets halen en klanten door een trechter duwen? En hoe zit het met “duurzaamheid”? Worden die principes echt nageleefd in je productie, inkoop en logistiek, of is het vooral een hoofdstuk in je MVO-beleid?

Het gevaar van niet-geleefde kernwaarden is groot. Medewerkers raken gedemotiveerd als ze merken dat de praktijk niet strookt met de mooie woorden aan de muur. Klanten voelen dat je beloftes hol zijn. En jij? Jij merkt dat je organisatie geen cohesie heeft, geen duidelijke richting.

Durf je organisatie te ontleden

Om te ontdekken hoe je er werkelijk voor staat, moet je je organisatie durven ontleden. Dat betekent dat je niet alleen naar de mooie verhalen kijkt, maar juist de pijnpunten blootlegt. Hier zijn een aantal methoden en vragen om mee te beginnen:

SWOT-analyse

De SWOT-analyse is een klassieker, maar nog steeds effectief. Breng je Sterktes, Zwaktes, Kansen en Bedreigingen in kaart. Maar wees eerlijk! Is klantgerichtheid echt een sterkte, of staat het alleen in je missie? Zijn je processen duurzaam, of zijn er zwakke schakels die je liever niet benoemt?

Klantonderzoek

Weet je eigenlijk wel wat je klanten over je denken? Een klantonderzoek kan een eyeopener zijn. Vraag niet alleen of ze tevreden zijn, maar ook of ze begrijpen waar je bedrijf voor staat. Passen je kernwaarden bij hun verwachtingen? Zo niet, dan heb je een mismatch die aandacht vereist.

Medewerkerstevredenheidsonderzoek

Vraag je medewerkers hoe zij de kernwaarden ervaren. Durven ze beslissingen te nemen die passen bij de kernwaarden, of voelen ze zich beperkt door regels en procedures? Dit geeft je waardevolle inzichten in je interne cultuur.

Procesanalyse

Kijk kritisch naar je operationele processen. In hoeverre weerspiegelen die je kernwaarden? Neem een voorbeeld als duurzaamheid: koop je in bij leveranciers die dezelfde principes hanteren? Of ligt de focus vooral op lage kosten?

Waar het pijn gaat doen

Wanneer je bovenstaande analyses uitvoert, zal je ongetwijfeld pijnpunten ontdekken. Misschien blijkt dat jouw “klantgerichtheid” vooral in woorden bestaat en niet in daden. Of dat “innovatie” alleen maar een modewoord is in vergaderingen, terwijl je processen hopeloos verouderd zijn.

Deze inzichten zijn confronterend, maar noodzakelijk. Pas als je eerlijk bent over wat niet werkt, kun je actie ondernemen.

De weg vooruit

Wat doe je als je de pijnpunten hebt blootgelegd? Hier zijn enkele stappen om je kernwaarden daadwerkelijk tot leven te brengen:

Maak kernwaarden praktisch

Mooie woorden zijn niets zonder concrete vertaling naar gedrag. Geef je medewerkers duidelijke voorbeelden van hoe ze de kernwaarden kunnen toepassen in hun dagelijkse werk. Organiseer workshops waarin teams samen bepalen wat de kernwaarden voor hen betekenen.

Verbind kernwaarden aan doelen

Kernwaarden moeten niet losstaan van je strategie. Stel meetbare doelen die aansluiten bij je missie en kernwaarden. Bijvoorbeeld, als duurzaamheid een kernwaarde is, stel dan doelen voor CO2-reductie in je productieproces.

Evalueer en stuur bij

Zorg dat kernwaarden een vast onderdeel zijn van je evaluaties. Dit geldt zowel voor medewerkers als processen. Vraag jezelf en je team regelmatig af: leven we nog steeds volgens onze kernwaarden? Wat kan beter? Hiervoor kun je bijvoorbeeld een PDCA-cyclus inrichten.

Vier successen

Wanneer je ziet dat kernwaarden écht worden nageleefd, vier dit dan. Erken medewerkers die de waarden in praktijk brengen en gebruik deze voorbeelden als inspiratie voor de rest van de organisatie.

Leiderschap maakt het verschil

Het succes van missie en kernwaarden valt of staat met leiderschap. Jij bent degene die het voorbeeld geeft. Als je kernwaarden zoals “eerlijkheid” en “transparantie” serieus neemt, moeten die waarden ook zichtbaar zijn in jouw gedrag. Dat betekent dat je niet wegduikt voor lastige gesprekken of moeilijke beslissingen. Leiderschap met lef is nodig om de organisatie echt te laten leven volgens de kernwaarden.

Conclusie

Missie en kernwaarden zijn het fundament van je organisatie. Alleen door ze te toetsen en actie te ondernemen, worden het meer dan woorden aan de muur. En ja, dat kan pijn doen. Maar uiteindelijk maakt die pijn je sterker.

Dus, durf je eerlijk te kijken naar je organisatie? Dan ben je klaar voor groei, voor impact, en voor een organisatie die echt leeft volgens haar missie en kernwaarden.

Basisinformatie over missie/kernwaarden/visie: Missie, Visie en Kernwaarden